EVIASPORTS.GR ΙΣΤΟΡΙΚΑ-ΡΕΤΡΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΣΤΗΛΕΣ

‘Η ΜΝΗΜΗ ΔΑΚΡΥΖΕΙ’: Απ’ τη Γερμανική Κατοχή στην ‘κατοχή’ της μπάλας (ΔΕΚΑΕΤΙΑ ’40)

‘Μέρες του ’40. Οκτώβρης μήνας και μετά από λίγο ο Νοέμβρης έμπαινε και οι μάχες εκεί πάνω στην Πίνδο μας καλά κρατούσαν…

Από βραδύς η θύελλα βρυχιόταν, λυσσομανούσε. Χειμώνας βλέπεις. Όλες οι νύχτες ίδιες. Αναρόχαζαν οι βράχοι, βούιζαν τα ρέματα, έβγαζαν και οι πέτρες νερό. Και οι φαντάροι μας, κουρνιασμένοι σαν τ’ αγριοπούλια και τα ζουλάπια κάτω απ’ τα μουσκεμένα αντίσκηνα τους ή μέσα σε κουφάλες δέντρων, περίμεναν να φέξει η άλλη μέρα για να κατατοπιστούν που βρίσκονται και να επιτεθούν…

Διμέτωπο αγώνα αγωνίζονταν οι Έλληνες το 1940 πάνω στην Πίνδο. Πολεμούσαν με τον έξω εχθρό, τον Ιταλό και με τον μέσα που ήταν ο άγριος Χειμώνας, η πείνα και η κούραση. Ξημέρωνε και έπρεπε για μια ακόμη φορά ν’ ανέβουν στο θεόρατο βουνό, να καταλάβουν τα υψώματα και να κόψουν τις Ιταλικές μεραρχίες που προχωρούσαν καταπάνω τους…

Η Πίνδος εκείνες τις μέρες του Νοέμβρη του ’40 γινόταν μια απέραντη σκυθρωπή σκηνή, όπου παιζόταν ένα μεγάλο δράμα. Και έπρεπε να παιχτεί το δράμα πάνω σ’ ένα πολυδαίδαλο σύμπλεγμα βράχων με πριονωτές ράχες, κυματερά κορφοβούνια, δασωμένες ρεματιές και βαθύσκιωτα ρουμάνια.

Το ψυχικό μεγαλείο εκείνων των ημερών έφτανε την τραγικότητα. Εκείνα τα μαυροβούνια από άνδρες και γυναίκες, γερόντια και παιδιά, που ζαλωμένοι τρόφιμα και πολεμοφόδια στην αρχή και τραυματίες ύστερα, σκαρφάλωναν στην άκρη σε γκρεμνούς, μέσα στο σκοτάδι και μουσκεμένοι στη βροχή, χαράχτηκαν στη μνήμη του Έθνους, στο θρύλο και έγιναν όραμα συμβολικό, λιτανείες που πήγαιναν να καταθέσουν το τάξιμο τους το βαρύ, στο θυσιαστήριο της λευτεριάς. Αυτή τους η προσπάθεια ανέβασε την Πίνδο στην ιερότητα του Ολύμπου…

Η υπεροψία των κοκορόφτερων Ιταλών καταρρακώνεται, μπρος στην αδάμαστη ανδρεία των φαντάρων μας…

Μέσα στην κόλαση της φωτιάς του πολέμου και οι βροχές δέρνουν αλύπητα τα κουρασμένα κορμιά των φαντάρων μας και ύστερα μεταβάλλονται σε χιονοθύελλες. Από τα χιονισμένα καταράχια του Σμόλικα, κατηφορίζουν πνοές ανέμου, παγωμένες, σαρώνουν τις πλαγιές, κόβουν την ανάσα. Και ο θάνατος χτυπάει απ’ όλες τις μεριές και μ’ όλα τα μέσα.

Οι φαντάροι μας έχουν γίνει παράξενα πλάσματα, κάτι σαν αγρίμια, τσοπαναραίοι, κουκουλωμένοι με τις κάπες τους, την αγκλίτσα στο χέρι, αξύριστοι. Οι ατελείωτες πορείες, η πείνα, ο θάνατος, η αγρύπνια, τους έχουν κάνει σωστά θηρία…’.

Πρώτος πεσόντας αξιωματικός στο Καλπάκι, ο Μαρδοχαίος Φριζής, καβάλα στο άσπρο άλογο να κατευθύνει τους ΄Ελληνες φαντάρους στο Αλβανικό μέτωπο. Ήταν Χαλκιδέος Εβραϊκής καταγωγής και απ’ τους πρώτους ήρωες που έπεσαν στο πεδίο της μάχης.

Ο Μαρδοχαίος Φριζής

Και ύστερα ήρθαν οι Γερμανοί για να καταβάλλουν έναν εξουθενωμένο και εξαθλιωμένο στρατό. Κι εδώ η αντίσταση στα στενά του Ρούπελ, ήταν σθεναρή… Ένα από τα ‘θαύματα’ της ανδρειοσύνης των Ελλήνων. Μετά συνθηκολόγηση…

Ο Κώστας Παπαδημητρίου, συγγραφέας, εντοπίζει της πηγές της σύγχρονης ιστορίας και καταγράφει ένα ακόμη στιγμιότυπο…:

‘Έπεφτε το μούχρωμα του δειλινού, σουρούπωνε, όταν ο λοχαγός έμπαινε στη σκηνή όπου ξεκουράζονταν οι στρατιώτες. Ήταν συνοφρυωμένος και κατηφής. Πρώτη φορά τον έβλεπαν οι άνδρες του με σκυμμένο το κεφάλι, λιγομίλητο και σκυθρωπό.

Τον περικύκλωσαν και περίμεναν ν’ ανοίξει το στόμα του. Μα ‘κείνος σώπασε για λίγο και ύστερα με λόγια, που δύσκολα έβγαιναν από το στόμα του άρχισε:

‘Ξέρετε, να ήταν ανάγκη. Το συμφέρον της πατρίδα απαιτούσε να υπογραφτεί συνθήκη και να επιστρέψουμε στα σπίτια μας…’.

Με μιας βουβάθηκαν όλοι. Κόπηκε η αναπνοή τους. Έσκυψαν το κεφάλι και κανένας δεν μιλούσε. Τι κρίμα σκέφτονταν! Τόσοι κόποι, τόσες θυσίες, τόσα αίματα. Αλλά και πόσα όνειρα πάνε χαμένα!

Ανήμερο θερίο η ΠΕΙΝΑ!!! Φοβερή το Χειμώνα του ’41-’42. Σ’ όλη την Ελλάδα, ιδιαίτερα όμως στην Αθήνα. Ανατριχιαστικές και απόκοσμες οι περιγραφές που ‘δανείζεται’ και ο ίδιος συγγραφέας. Παντού φρίκη. Οι άνθρωποι έχουν γίνει σωστοί σκελετοί. Υποσιτισμός, αβιταμίνωση, εξαθλίωση. Πρήζονται και σε λίγες μέρες πεθαίνουν. Κλαίνε οι άνθρωποι με λυγμούς. Φωνάζουν ‘πεινάω’, μα ποιος να τους ακούσει. Το δράμα στην πιο τραγική μορφή του.

‘…Είδαν περαστικοί άνθρωποι ένα πρωινό της Κατοχής στην οδό Νικηταρά: Ένας σκύλος ξαπλωμένος στον δρόμο και κρατούσε στο στόμα του ένα μακρύ κόκκαλο από κατωσάγονο αλόγου. Με τα δυο μπροστινά του ποδάρια, το στήριζε και πολεμούσε να μασουλήσει κάτι λίγα τραγανούλια που ήταν στην άκρη κοντά στην κλείδωση. Ένας άνθρωπος ρίχτηκε στον σκύλο, κατάφερε και του το πήρε το κατωσάγωνο… για να φάει εκείνος τα τραγανούλια…’

Το βράδυ της 30 Μαΐου 1941, την ώρα που Γερμανοί πανηγύριζαν την κατάληψη της Αθήνας, η Χιτλερική σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό που μόλυνε τον ιερό βράχο της Ακρόπολης, γινόταν κομμάτια από δυο φλογερούς νέους, Έλληνες πατριώτες. Τον Μανώλη Γλέζο και τον Απόστολο Σάντα.

Το ξέσκισμα της ‘σβάστικα’ στην Ακρόπολη της Αθήνας, είχε βαθειά απήχηση στον Ελληνικό λαό. Ήταν μια πράξη που συμβόλιζε την αδούλωτη ψυχή του Ελληνικού λαού, τη θέληση του να ζήσει ελεύθερος. Έδειχνε την πίστη του στα ιδανικά της Ανεξαρτησίας και της Δημοκρατίας.

Ωρίμασε, μ’ αυτήν την πράξη των δυο γενναίων Ελλήνων, η αντιστασιακή τους συνείδηση και θέριεψε μέσα τους.

Στις 22 του Μάη του 1942, ο Θανάσης Κλάρας και ο Φώτης Μαστρακώστας, έξω απ’ τη Σπερχιάδα, ντυμένοι στο χακί προχωρούν προφυλακτικά. Σε λίγο έρχονται και τ’ αδέρφια Νίκος και Βαγγέλης Λέβας απ’ την Ομβριανή και ο Βασίλης Ξενοτρούλιας από τους Βελεσιώτες. Δίνουν τα χέρια και ορκίζεται η πρώτη αντάρτικη ομάδα.

Ο Άρης Βελουχιώτης

Το ΕΑΜ αναλαμβάνει διαφωτιστική δράση και η ΕΠΟΝ, το νεανικό τμήμα αυτής της πανεθνικής οργάνωσης, μέσα απ’ τις γεμάτες φλόγα και εθνικό παλμό διαδηλώσεις της 5 Μάρτη του 1943 και της 22 Ιούλη του ίδιου χρόνου. Ο ίδιος ο Χίτλερ εγκαταλείπει το σχέδιο της γενικής επιστράτευσης για καταναγκαστική εργασία, με στόχο την καλύτερη λειτουργία της Γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας. Πήγε χαμένο και το διάταγμα του ‘Κουΐσλιγκ’ πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Λογοθετόπουλου για την επιστράτευση γι’ αυτό το σκοπό όλων των νέων της Ελλάδας.

Να λοιπόν, κι ένα απόσπασμα από ένα ηρωικό πεζογράφημα της εποχής από τον Οδυσσέα Ελύτη:

‘Τις μέρες εκείνες έκαναν σύναξη μυστική τα παιδιά και λάβανε την απόφαση, επειδή τα κακά μαντάτα πλήθαιναν στην πρωτεύουσα, να βγουν έξω σε δρόμους και σε πλατείες, με το μόνο πράγμα που τους είχε απομείνει: Μια παλάμη τόπο, κάτω απ’ το ανοιχτό πουκάμισο, με τις μαύρες τρίχες και το σταυρουδάκι του ήλιου. Όπου είχε κράτος και εξουσία η Άνοιξη.

Και επειδή σίμωνε η μέρα που το Γένος είχε συνήθειο να γιορτάζει τον άλλο Σηκωμό, τη μέεα πάλι εκείνη ορίσανε για την έξοδο. Και νωρίς εβγήκανε κατά μπροστά στον ήλιο, με πάνω ως κάτω απλωμένη την αφοβία σα σημαία, οι νέοι με τα πρησμένα πόδια, που τους έλεγαν αλήτες. Και ακολουθήσανε άντρες πολλοί και γυναίκες και λαβωμένοι με τον επίδεσμο και τα δεκανίκια. Όπου έβλεπες άξαφνα στην όψη τους τόσες χαρακιές, που ‘λεγες είχανε περάσει μέρες πολλές μέσα σε λίγη ώρα’.

‘Άξιον Εστί-Ανάγνωσμα τρίτο-Η Μεγάλη Έξοδος’

Η κοπέλα του Διστόμου

Στο βουνό φουντώνει το αντάρτικο. Ο κατακτητής δέχεται αλλεπάλληλα πλήγματα. ‘Με ξόρκια δεν πεθαίνει το θεριό. Θέλει μαχαίρι…’. Οι Γερμανοί αντιδρούν. Αμέτρητες αγχόνες και κρεματόρια στήθηκαν σε όλη την Ελλάδα, απ’ τους παρανοϊκούς εγκληματίες των Ναζί, κάθε φορά που μια αντάρτικη ομάδα χτυπούσε τον εχθρό ή απλά έκανε την εμφάνιση της σε κάποιο χωριό. Και αυτές τις θηριωδίες πάνω κυρίως στον άμαχο πληθυσμό της υπαίθρου, οι Γερμανοί τις έλεγαν ‘αντίποινα’…

Εκατόμβες θυμάτων, τραγικά ολοκαυτώματα δημιούργησε η θηριωδία των κατακτητών. Ξεχωρίζουν σε τραγικότητα αυτά των Καλαβρύτων, του Διστόμου, του Χορτιάτη, του Κομμένου Άρτας, του Κάνδαλου και των Ανωγείων της Κρήτης, του Δοξάτου, του Μεσόβουνου και της Πρωτοτσάνης στη Μακεδονία…’.

Ματωμένα σύμβολα της νεότερης Ιστορίας του Έθνους…

Η Λέλα Καραγιάννη

Η Λιμνιώτισσα Λέλα Καραγιάννη, υπήρξε η νεότερη ‘Μπουμπουλίνα της Εύβοιας…’, μαρτυρική ηρωίδα θύμα των Γερμανών κατακτητών. Το Ισραηλινό Ίδρυμα- Μουσείο Yad Vashem για την γενναία προσφορά της, στην διάσωση Εβραϊκών οικογενειών, της απένειμε μετά από εβδομήντα χρόνια μετάλλιο και τον τίτλο ‘Δικαία των Εθνών’.

…Στα παραδίρφυα χωριά και αυτά της Μεσσαπίας οι νιες σιγοτραγουδούν…

Στης Δίρφης το ψηλό βουνό

είν’ ένα πηγαδάκι

πίνουν οι αντάρτες μας νερό

και οι ράλληδες φαρμάκι

Δώδεκα Οκτωβρίου 1944. Οι Γερμανοί Κατακτητές, τα μαζεύουν. Κατεβάζουν τη σημαία τους απ’ την Ακρόπολη των Αθηνών και εγκαταλείπουν την πόλη. Και μένει πίσω η καθημαγμένη και βασανισμένη, αλλά περήφανη δοξασμένη πολιτεία. Ζει μια μεγάλη στιγμή της Ιστορίας της, βλέποντας το βάρβαρο κατακτητή της, να φεύγει νικημένος και ντροπιασμένος.

1948-Παιδιά των Ψαχνών δέχονται την Ιατρική βοήθεια του Ε.Σ.

…Και ύστερα η αποτυχία να συνεννοηθούν οι παρατάξεις και να υπογραφεί η ‘συνθήκη της Βάρκιζας’. Ρόλο τότε έπαιξε και ο Βρετανικός παράγοντας. Λίγο πριν τα Χριστούγεννα του ’44 και η αυλαία του δράματος της Ελλάδας έπεφτε, αλλά και άνοιγε ταυτόχρονα. Ο Εμφύλιος που θα αιματοκύλιζε η Χώρα, είχε αρχίσει. Στο σχέδιο μετείχαν και οι Βρετανοί, με αρχιμάστορα τον πρωθυπουργό τους Τσώρτσιλ. Τα πάθη άναψαν. Το βουνό θέριεψε. Τα ξερονήσια γέμισαν Έλληνες… μιλάμε για τον αδελφοκτόνο Εμφύλιο.

1947-Στρατόπεδο εξόριστων στη Μακρόνησο

Μια συφοριασμένη περίοδος της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας.

‘Το μεγαλύτερο κακό είναι πως τον πόλεμο τον ακολουθεί η ακολασία και ο ηθικός ξεπεσμός. Ο άνθρωπος αποχαλινώνεται και βγαίνει στην επιφάνεια, το ανθρώπινο κτήνος και αυτό τον κατευθύνει τότε. Έτσι και τότε ξεχύθηκαν έξω οι κακίες και τα πάθη που φωλιάζουν στους ανθρώπους.

Ο άνθρωπος έγινε για το συνάνθρωπο λύκος. Ήταν η εποχή του εμφυλίου. Τότε που το πιο απάνθρωπο στρατόπεδο των νεότερων χρόνων ονομάστηκε ‘αναμορφωτήριο’ ή όπως το είπαν κάποιοι παρασυρμένοι διανοούμενοι, ‘σύμβολο του πολιτισμού και ‘νεότερο Παρθενώνα’…!’

Ακολουθήστε το eviasports.gr στο Google News και μάθετε
πρώτοι όλα τα τελευταία αθλητικά νέα της Εύβοιας!
Ενισχύστε την προσπάθεια του eviasports.gr. Κάντε την Δωρεά σας μέσω PayPal ή μέσω τράπεζας Πειραιώς

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Γ’ ΕΠΣΕ (Β’ ΟΜΙΛΟΣ): Πανόραμα (15/1)

eviasports

Κ16 ΕΠΣΕ (Α’ ΟΜΙΛΟΣ): Ακαδημία Ψαχνών-Ιστιαία/Πανηλιακός 0-0

Κώστας Λαγός

‘Κλείδωσε’ η αναδιάρθρωση: Έτσι θα είναι η νέα Σούπερ Λιγκ 2

eviasports