Είχε ακουστεί πριν απ’ τον πόλεμο το τραγούδι της Ένωσης, της Αθλητικής Ένωσης Χαλκίδας: ‘Ένωση πρωταθλήτρια, στον κόσμο ξακουσμένη’.
Πρώτη επίσημα αναγνωρισμένη ομάδα, το 1925, από ισχυρότερη οικονομική τάξη, είδους ελίτ, αν και το είδος στην τοπική κοινωνία υπήρξε πάντοτε ελάχιστο, αλλά πάντα με ισχυρή διοίκηση και συμμετοχή σε διοικητικά θεσμικά όργανα, εγχώρια του κέντρου. Ομάδα, πριν τον Πόλεμο ισχυρή, κάπου τα πράγματα μπερδεύτηκαν στην δικτατορία του βασιλιά Γεωργίου Β’. Όταν την 4η Αυγούστου υποχρεώθηκαν οι ομάδες να γίνουν ‘μικτές’ ως ΕΟΝ (Εθνική Οργάνωση Νεολαίας) και να απωλέσουν τον βηματισμό τους. (Παρεμπιπτόντως! Ο κυρ Ολυμπιακός ήταν ομάδα των φτωχώτερων τάξεων με κύριες ρίζες από την ιστορική συνοικία της πόλης το Κάστρο, με ‘άξονες’ το Τζαμί και την Αγ. Βαρβάρα αλλά και τις Σπηλιές, το Πλάτωμα, την Σουβάλα, τα Εβρέικα. ‘Τσιμπολογώντας’ από το Καφενεδάκι, τον Βελήμπαμπα. Η Προποντίδα και η ΑΕΚ, δημοφιλέστατες παντού στην Χαλκίδα, στηρίζονται κυρίως στο προσφυγικό-προοδευτικό στοιχείο. Στη Νεάπολη, η Προποντίδα. Σε Αγιάννη, Κρεμάλα, Τουρκικά Μνήματα η ΑΕΚ.
Η Ένωση στα τόσο δύσκολα χρόνια 1944-45, είχε μια των ισχυροτέρων ποτέ ομάδων της πόλης. Συγκρότημα υποδειγματικό με χαρακτηριστικό του φιλάθλου ο οποίος έλεγε:
-Η Ένωση αρνείται να ηττηθεί!
Παρότι δεν είχε ‘απώλειες’ όπως οι άλλες ομάδες, σύντομα έχασε την δυναμικότητα της, αν και είχε πολλαπλάσιες δυνατότητες από τις άλλες ομάδες να ενισχύεται. Κάπου ‘βραχυκυκλώθηκε’ και δεν επέστρεψε στην ισχύ εκείνη, την αναγνωρισμένη από όλους.
Είναι γεγονός ότι κάποια ποδοσφαιρικά σωματεία, συνοικιακής εμβέλειας όπως ‘η μικρή Νεφέλη’ και η ‘άσημη Σφαίρα’ σε επίπεδο γειτονιάς, μετατρέπονται και γίνονται ‘πρέσβειρες’ της προσφυγιάς, ομάδες-σύμβολα, που κράτησαν τη συνοχή του προσφυγικού ελληνισμού, τίμησαν και τιμούν το Ευβοϊκό ποδόσφαιρο μέχρι σήμερα. Όλα αυτά τα γεγονότα και οι διεργασίες, με επίκεντρο την ονοματολογία των ομάδων, διαδραματίζονται την πενταετία από το 1923 έως το 1928, που τα τέσσερα ποδοσφαιρικά σωματεία, μπαίνουν στην αγωνιστική δράση λίγο αργότερα, προβάροντας την τελική ονομαστική φορεσιά τους.
Μαρτυρίες του 94χρονου Βασίλη Τουλούμη, ‘Ενωσέου παράγοντα’, πάνω στις οποίες θα εδραιώσουμε την έρευνα μας και για τις επόμενες δεκαετίες. Πραγματικά μας εξέπληξε η διαύγεια, η ακρίβεια και η καθαρότητα θέσεων και πληροφοριών αυτού του ανθρώπου και τον ευχαριστούμε θερμά. Στέρεες αναφορές, με μια αυστηρή αλληλουχία γεγονότων, από έναν αυθεντικό μάρτυρα των πρώτων ποδοσφαιρικών χρόνων για την πόλη της Χαλκίδας.
Χάρις στην παρουσία σ’ αυτή τη φάση της έρευνας και του παλιού φίλαθλου Χαλκιδέου Γιώργου Ισμίρογλου, βρίσκουμε τα κατάλληλα και γνήσια υλικά με τα οποία καλούμαστε να οικοδομήσουμε με συνέπεια και πληρότητα, μια ασαφή όσο και μακρυνή ποδοσφαιρική εποχή που εκκινάει απ’ τις αρχές της τρίτης δεκαετίας (1920) και μέχρι την εποχή της μετεμφυλιακής Ελλάδας (1950).
